Sapioseksualizm – czym jest i na czym polega?

Na całym świecie prowadzone są badania nad ludzką seksualnością. Wiele z nich przynosi interesujące odkrycia. W celu ich opisania i zdefiniowania powstają nowe pojęcia. Jednym z nich jest sapioseksualizm. Co to takiego? Tym terminem określa się preferencję seksualną, w której kluczową rolę odgrywa więź intelektualna z drugim człowiekiem. Jednocześnie osoby sapioseksualne zwracają niewielką wagę na atrakcyjność fizyczną partnera/partnerki.

Co to jest sapioseksualizm – definicja

W mediach nieustannie pojawiają się nowe terminy, które pozwalają nam określić preferencje seksualne różnych osób. Nie oznacza to, że te rozwinęły się dopiero w ostatnich latach. Wszystko wskazuje bowiem na to, że towarzyszą człowiekowi od wieków. Wcześniej jednak brakowało aparatu pojęciowego, aby je zdefiniować. Ponadto ludzka seksualność była tłumiona i poddawana różnym restrykcjom (prawnym i religijnym), dopiero od niedawna może rozwijać się swobodnie.

Co to jest sapioseksualizm? Definicja tej preferencji seksualnej mówi o tym, że o atrakcyjności potencjalnego partnera/potencjalnej partnerki decyduje jego/jej inteligencja. Ludzie, u których ją stwierdzono, dobierają się w pary, zwracając uwagę na to, czy mogą z drugą stroną prowadzić ciekawe i wzbogacające rozmowy. Czy druga osoba je intryguje i zaskakuje swoją wiedzą, przemyśleniami, ripostami oraz żartami. Sapioseksualizm nie ma nic wspólnego z poszukiwaniem partnera/partnerki, który/która ukończył/ukończyła renomowaną uczelnię. Intelekt bowiem wykracza daleko poza dyplomy i przejawia się ciekawością otaczającego świata.

Sapioseksualność – objawy

Sapioseksualność to preferencja seksualna, w której więź z drugą osobą buduje się stopniowo w oparciu o inteligentne rozmowy. Dopiero gdy relacja stanie się głębsza, może zostać wzbogacona o aspekt erotyczny. Jakie objawy daje sapioseksualizm?

• Przy wyborze partnera/partnerki zwracamy uwagę na jego/jej intelekt. Nie umawiamy się z ludźmi, którzy nie potrafią się poprawnie wysłowić i nie czytają żadnych książek.
• Ważne jest dla nas wykształcenie partnera/partnerki, ale nie przesądza o atrakcyjności. Można bowiem ukończyć wyższą uczelnię i nie pogłębiać swojej wiedzy. My zaś potrzebujemy kogoś, kto będzie z nami prowadził intrygujące rozmowy i poszerzał nasze horyzonty. Osoba z niższym wykształceniem, ale ciekawa świata, okaże się dla nas znacznie atrakcyjniejsza intelektualnie.
• Lubimy otaczać się ludźmi otwartymi. Nie zwiążemy się z kimś, kto postrzega świat w sposób zero-jedynkowy, nie dostrzegając jego ogromnej różnorodności. Unikamy radykałów i konserwatystów, którzy odmawiają pełni praw mniejszościom.
• Staramy się spędzać czas w sposób wartościowy, który wzbogaca nas duchowo i intelektualnie. Raczej pójdziemy z partnerem/partnerką na spotkanie autorskie do biblioteki niż dyskotekę.
• Przy doborze w pary atrakcyjność fizyczna nie jest traktowana priorytetowo. Nie interesuje nas również status materialny drugiej osoby. Najważniejszą rolę odgrywa bowiem jej intelekt.
• Swoich relacji partnerskich nie opieramy na seksie. Uprawiamy go, ale dopiero gdy kogoś lepiej poznamy. Sferę erotyczną traktujemy jako sprawę drugorzędną względem stymulacji intelektualnej.
• Często wiążemy się z osobami, które urzekają nas inteligentnym poczuciem humoru. Ludźmi, którzy potrafią szybko skonstruować trafną i przemyślaną ripostę.
• Nie istnieje dla nas miłość od pierwszego wejrzenia, tego typu relacje postrzegamy jako płytkie i mało wartościowe. Uważamy, że opierają się na kruchym fundamencie. Pożądanie z czasem wygasa, a intelekt wciąż potrafi nas oczarować.
• Z uwagą słuchamy tego, co ma nam do powiedzenia druga osoba, ponieważ lubimy poszerzać swoje horyzonty. Interesują nas różne perspektywy.
• Odczuwamy ogromny głód wiedzy, który zaspokajamy, sięgając po książki i czasopisma. Oczekujemy, że nasz partner będzie miał podobne podejście, przez co wzbogaci nas intelektualnie.

Czego sapioseksualiści oczekują od drugiej osoby?

Osoby sapioseksualne oczekują od swoich partnerów zainteresowania światem, duchowością, nauką, sztuką i kulturą. Najlepiej czują się w towarzystwie ludzi, którzy dorównują im pod względem intelektualnym. Mogą bowiem z nimi prowadzić intrygujące rozmowy o życiu. Wymieniać się swoimi spostrzeżeniami i konfrontować odmienne punkty widzenia. Mają otwarty umysł i tego samego oczekują od potencjalnych partnerów/potencjalnych partnerek. Nie zwiążą się z osobą, która nie czyta książek, nieustannie popełnia błędy językowe, nie chodzi do teatru i nie zadaje sobie pytań egzystencjalnych.

Jako osoba sapioseksualna prawdopodobnie oczekujesz od potencjalnego partnera/potencjalnej partnerki, że on/ona będzie Cię stymulować intelektualnie. Dzięki niemu/niej poszerzysz swoją wiedzę i spędzisz czas, dyskutując o książkach, najnowszych odkryciach psychologicznych etc. Szukasz kogoś, kto podziela Twoje zainteresowania intelektualne i chętnie weźmie udział w spotkaniach autorskich czy warsztatach. Unikasz ludzi, którzy ograniczają się do powierzchownych small talków, ponieważ nie uważasz, aby te cokolwiek wnosiły do Twojego życia.

Cenisz sobie inteligentne poczucie humoru i jest to czynnik, którym partner/partnerka może Cię urzec. 

Ponadto oczekujesz od drugiej strony inteligencji emocjonalnej. Wiesz bowiem, że wysoko rozwinięta empatia pozwala ludziom dostrzegać cudzy smutek i właściwie na niego odpowiadać. Uważasz, że osoby, które mają lepszy kontakt z emocjami, często okazują się lepszymi kochankami.

Popularność sapioseksualizmu

Sapioseksualizm – co to jest takiego? To pytanie zadaje sobie wiele osób, kiedy po raz pierwszy spotyka się z tym terminem. Mogłoby się wydawać, że ta preferencja seksualna jest stosunkowo nowa i stanowi efekt mody. W rzeczywistości osoby sapioseksualne zawsze istniały w społeczeństwie, ale ich nie dostrzegano, ponieważ aranżowano małżeństwa. To rodzice decydowali, z kim zwiąże się ich syn/córka, nie zważając na oczekiwania swojego dziecka. Jeśli jednak prześledzimy różne źródła historyczne, to zauważymy, że niekiedy monarchinie i monarchowie nie mieli dobrego zdania o przymiotach intelektualnych swojego partnera/swojej partnerki.

Osoba sapioseksualna po raz pierwszy została wyróżniona w USA w 2014 roku przez serwis randkowy OKCupid. To właśnie on przyczynił się do ogólnoświatowej rewolucji i dostrzeżenia, że nie dla wszystkich ludzi atrakcyjność fizyczna i materialna odgrywa najważniejszą rolę. Niektórzy sięgają znacznie głębiej i nie wyobrażają sobie związku z kimś, kto nie stymuluje ich intelektualnie. Wspomniany portal randkowy, aby umożliwić swoim użytkownikom jak najlepszy dobór w pary, dodał opcję: “sapioseksualny”. Dzięki niej osoby, które odczuwają głód wiedzy, mogły umówić się na randkę z kimś podobnym do siebie.

Wkrótce o sapioseksualizmie zaczęły pisać kolorowe magazyny, w tym Cosmopolitan. Przyczyniło się to do rozpowszechnienia wiedzy na jego temat. Osoby budujące więź w oparciu o intelekt stały się również bohaterami popularnych seriali.

Kim jest sapioseksualista?

Badania naukowe, które wymagają dalszego potwierdzenia, wskazują na to, że osoba sapioseksualna zazwyczaj ma wysoki iloraz inteligencji. Odczuwa potrzebę umysłowej stymulacji i drzemie w niej ogromny głód wiedzy. Usiłuje go zaspokoić, czytając książki, gazety i uczestnicząc w merytorycznych rozmowach. Jej naturalna ciekawość świata sprawia, że chętnie spędza czas w towarzystwie ludzi podobnych do siebie, którzy ją intelektualnie wzbogacają.

Człowiek sapioseksualny prawdopodobnie szuka kogoś, kto dorównuje mu pod względem intelektualnym, z kilku powodów.

1. Lubi wyzwania intelektualne.
2. Ceni sobie empatyczne podejście partnera, które zapewnia mu bezpieczeństwo emocjonalne i dobry seks.
3. Przywiązuje dużą wagę do tolerancji i równości społecznej, a ludzie inteligentni na ogół mają bardziej otwarte umysły. Nie trzymają się sztywno utartych przekonań.
4. Z punktu widzenia ewolucji i biologii związek z inteligentnym partnerem może zaowocować narodzinami inteligentnych dzieci.

Cechy osoby sapioseksualnej

Zastanawiasz się, czy rozwinął się u Ciebie sapioseksualizm? Cechy osób z tą preferencją seksualną obejmują:

• ponadprzeciętną inteligencję,
• zainteresowanie nauką, kulturą, sztuką i duchowością,
• zamiłowanie do pogłębiania wiedzy,
• otwarty i tolerancyjny umysł,
• wysoką inteligencję emocjonalną, która idzie w parze z empatią,
• chęć budowania głębszych i mniej powierzchownych znajomości,
• prowadzenie rozmów na głębsze tematy, unikanie small talków,
• traktowanie atrakcyjności fizycznej w sposób drugorzędny,
• inwestowanie w swój rozwój intelektualny – podejmowanie dodatkowych studiów, szkoleń, udział w warsztatach,
• unikanie relacji opartych wyłącznie na pociągu fizycznym.

Sapioseksualizm a budowanie związków

Osoba sapioseksualna często napotyka na problem ze znalezieniem odpowiedniego partnera/odpowiedniej partnerki. Nie wszyscy ludzie bowiem podzielają jej zamiłowanie do wiedzy, kultury i sztuki. Jeśli na dodatek ma dość specjalistyczne zainteresowania, np. pogłębia wiedzę z zakresu psychologii, ciężko jej spotkać kogoś, z kim mogłaby o tym porozmawiać. Ludzie różnią się też ilorazem inteligencji. U większości przyjmuje on wartość pośrednią. Tych z bardzo wysokim i niskim wynikiem jest najmniej, co dość dobrze obrazuje krzywa Gaussa.

Ludziom sapioseksualnym ciężko zaakceptować fakt, że inni prowadzą rozmowy o niczym. Na dodatek wiele osób bardziej od intrygującej wymiany zdań ceni sobie atrakcyjny wygląd fizyczny i wysoki status materialny. Takie przedmiotowe traktowanie rodzi bunt wśród sapioseksualistów. 

Kiedy osoba sapioseksualna znajdzie partnera, może pojawić się między nią a nim rywalizacja intelektualna. Nie jest to zdrowa sytuacja dla związku. Warto pogodzić się z odkryciem naukowców, że inteligencja przybiera różne odcienie. Niektórzy świetnie radzą sobie z naukami ścisłymi, a inni z humanistycznymi. Nie brakuje też ludzi obdarzonych ponadprzeciętną inteligencją emocjonalną. 

Test na sapioseksualizm – czy jesteś sapioseksualna?

Sapioseksualność to preferencja seksualna, którą możesz podejrzewać u siebie podczas lektury tego artykułu. Poniżej znajduje się kilka prostych pytań, dzięki którym bliżej przyjrzysz się swoim oczekiwaniom dotyczącym wyboru partnera/partnerki.

1. Czy zwracasz uwagę na błędy językowe, które potencjalny partner/potencjalna partnerka popełnia w mowie i piśmie? Czy ich stwierdzenie obniża atrakcyjność drugiej osoby?
2. Czy zdarzyło Ci się zafascynować kimś tylko dlatego, że jest ponadprzeciętnie inteligentny? 
3. Czy uważasz, że bogata wiedza jest ważniejsza od atrakcyjnego wyglądu fizycznego?
4. Czy dostrzegasz u siebie korelację między stymulującą intelektualnie rozmową a pobudzeniem seksualnym?
5. Czy na randki zawsze umawiasz się z osobami, które dorównują Ci inteligencją? 
6. Czy odrzucasz atrakcyjnych fizycznie partnerów, gdy odkrywasz, że nie czytają książek?
7. Czy urzekają Cię osoby obdarzone inteligentnym poczuciem humoru?

Duża liczba odpowiedzi twierdzących może wskazywać na sapioseksualizm.

Sapioseksualizm a demiseksualizm

Sapioseksualizm a demiseksualizm – czym różnią się te dwie preferencje seksualne, o których zrobiło się głośno w ostatnich latach? Obie łączy potrzeba zbudowania głębszej więzi z partnerem/partnerką. Atrakcyjność fizyczna i status materialny nie mają większego znaczenia dla osób sapioseksualnych i demiseksualnych. Obie grupy nie wchodzą w powierzchowne relacje oparte wyłącznie na pociągu fizycznym. Nie wykluczają jednak współżycia, gdy zbudują głębszą więź i dobrze poznają drugą osobę. Obie preferencje pojawiają się u przedstawicieli różnych orientacji psychoseksualnych.

Demiseksualizm to preferencja seksualna, w której kluczową rolę odgrywa zbudowanie silnej więzi emocjonalnej z drugą osobą. Jeśli dostrzegasz u siebie tę tendencję, nie interesuje Cię jednonocna przygoda. Nie potrafisz uprawiać seksu z kimś, to nie jest Ci bliski. Najpierw pragniesz go lepiej poznać.

Zarówno człowiek demiseksualny, jak i sapioseksualny, znaczenie przypisuje głębszej więzi. W pierwszym przypadku ma ona wymiar emocjonalny, a w drugim intelektualny.

Podsumowanie

Sapioseksualizm – co to znaczy? Pod tym terminem kryje się preferencja seksualna, w której kluczowe znaczenie przy wyborze partnera odgrywa jego ponadprzeciętna inteligencja. Atrakcyjność fizyczna i materialna jest mniej ważna. Osoby sapioseksualne pragną prowadzić wzbogacające i intrygujące rozmowy. Nie interesuje ich powierzchowna wymiana zdań. Chcą, aby druga strona je stymulowała intelektualnie, przyczyniając się do poszerzenia horyzontów.

Sapioseksualność nie determinuje orientacji psychoseksualnej. Fascynację intelektem zdradzają geje, lesbijki, osoby biseksualne i heteroseksualne. Walory umysłowe są ważne także dla osób aseksualnych.

Osoby sapioseksualne zawsze istniały w społeczeństwie, jednak dopiero dobrowolny dobór w pary umożliwił nam odkrycie własnych preferencji. Wcześniej małżeństwa aranżowali rodzice, nie pozostawiając swoim dzieciom wyboru.

Bibliografia:

1. Chen A.; Asy. Czego może nas nauczyć aseksualność; Wydawnictwo Czarne, 2024
2. Lew-Starowicz M., Lew-Starowicz Z., Skrzypulec-Plinta V.; Seksuologia; PZWL, 2017
3. Morrison J.; DSM-5 bez tajemnic. Praktyczny przewodnik dla klinicystów; Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016